Mobbinge Uğradığınızı Nasıl İspatlarsınız?
İçindekiler
Mobbinge Uğradığınızı Nasıl İspatlarsınız?
İş hayatında birçok kişi farkında olmadan mobbinge maruz kalıyor. Ancak mağduriyet yaşansa bile en kritik nokta bunu ispat etmek. Çünkü hukuki süreçlerde duygular değil, somut deliller konuşur. Ben bir Ankara avukatı olarak bu makalede, mobbingi kanıtlamak için hangi adımların izlenmesi gerektiğini, kullanılabilecek delilleri, mobbingin işçi açısından haklı fesih sebebi olup olmadığını ve yasal haklarınızı detaylıca anlatıyorum.
Ankara iş hukuku
avukatı
Sincan iş hukuku
avukatı
Mobbing Nedir ve Hangi Davranışlar Kapsamına Girer?
Mobbing, iş yerinde sistematik
şekilde uygulanan, kişinin onurunu, sağlığını ve mesleki itibarını zedeleyen
davranışlar bütünüdür.
• Sürekli küçümsenmek,
• Görev ve sorumlulukların keyfi şekilde alınması,
• İletişimden dışlanmak,
• Sürekli azarlanmak veya haksız eleştirilere maruz kalmak,
• Kasıtlı şekilde iş yükünün artırılması veya tamamen iş verilmemesi,
gibi eylemler mobbing kapsamına girer.
Bu davranışların tesadüfî veya tek seferlik değil, sistematik olması gerekir. Yani süreklilik arz eden psikolojik baskılar mobbing kanıtı olabilir.
Örneğin; Bir çalışan, aniden görev tanımı değiştirilerek önemli projelerden uzaklaştırılmış, iş yerindeki toplantılara davet edilmemiş ve zamanla pasifize edilmiş; bu durum bir çalışan için uzun süre dayansın, psikolojik baskı oluşturuyorsa bu, Yargıtay kararlarında mobbing olarak kabul edilen bir davranış biçimidir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2012/9-1925 Esas ve 2013/1407 Karar sayılı kararında, çalışanın görmezden gelinmesi, iletişimden dışlanması, anlamsız yer değişikliği gibi davranışların mobbing kapsamında değerlendirilebileceği ve bu durumda işçinin haklı fesih hakkını kullanabileceği vurgulanmıştır.
Mobbingi İspat Etmek İçin Kullanılabilecek Deliller
Mobbinge uğradığınızı iddia ettiğinizde, bunu destekleyen kanıtlar sunmanız gerekir. İşte kullanılabilecek başlıca deliller:
- Yazılı Belgeler:
• E-posta yazışmaları
• WhatsApp mesajları
• Notlar, raporlar
• Resmî evraklarda yapılan haksız değişiklikler
- Tanık İfadeleri:
• Çalışma arkadaşlarınızın şahitliği
• Aynı iş yerinde benzer baskılara uğramış kişilerin beyanları
- Ses ve Görüntü Kayıtları:
Türk hukuk sisteminde özel hayatın gizliliği önemlidir. Ancak haklı savunma kapsamında, kişinin kendi maruz kaldığı baskıyı kayıt altına alması belirli koşullarda mahkeme tarafından delil kabul edilebilir. - Sağlık Raporları:
• Psikolojik şikâyetler için alınan doktor raporları
• Antidepresan reçeteleri
• Psikolog veya psikiyatrist görüşleri
- Performans Belgeleri:
• Önceki başarılı iş performansınız
• Sonradan haksız yere verilen düşük değerlendirmeler
Bu belgeler bir araya getirildiğinde, mahkemeye sunulabilecek güçlü bir dosya hazırlanabilir.
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi’nin 2013/693 Esas ve 2013/30811 Karar sayılı 27.12.2013 tarihli kararında, mobbingin varlığı için kişilik haklarının ağır şekilde ihlal edilmesinin gerekmediği, kişilik hakkına yönelik haksızlığın ve kuşku uyandıracak olguların varlığının yeterli olacağı belirtilmiştir.
Mobbing Davasında Hukuki Süreç Nasıl İşler?
Mobbinge uğradığını düşünen çalışan, öncelikle iş hukukunda uzman bir avukat ile görüşmelidir. Çünkü her olayın kendi içinde farklı dinamikleri vardır. Genel olarak süreç şu şekilde ilerler:
- Delillerin Toplanması: Yukarıda belirtilen tüm belgeler sistemli bir şekilde dosyalanır.
- Arabuluculuk Başvurusu: İşçi-işveren uyuşmazlıklarında dava açmadan önce zorunlu arabuluculuk süreci işletilir.
- Dava Açılması: Arabuluculuk olumsuz sonuçlanırsa, mobbing nedeniyle iş mahkemesinde dava açılır.
- Tazminat Talebi: Mobbinge maruz kalan kişi, hem manevi tazminat hem de uğradığı zararlara göre maddi tazminat talep edebilir.
Mobbing Haklı Fesih Sebebi midir?
Türk İş Kanunu’na göre, işçi işverenin onur kırıcı, kötü niyetli veya sağlığına zarar verici davranışlarına maruz kalıyorsa iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. Mobbing de bu kapsama girer.
Bu durumda:
- İşçi istifa etmiş gibi görünse de aslında haklı fesih yapmış olur.
- Haklı fesih yapan işçi, kıdem tazminatına hak kazanır.
- Ayrıca mobbingin yarattığı manevi zararlar için tazminat davası açma hakkı da doğar.
Yani mobbinge uğradığınızda, yalnızca dava açma değil, aynı zamanda istifa edip hak ettiğiniz tazminatları alma hakkınız da vardır.
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi’nin 2015/11958 Esas ve 2016/15623 Karar sayılı 31.05.2016 tarihli kararında, işçinin sürekli psikolojik baskıya maruz kaldığı ve işverenin bu durumu önlemediği somut emarelerle gösterildiği için haklı nedenle feshi mümkün görmüştür.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2016/36185 Esas ve 2020/18583 Karar sayılı kararında, işçinin amirinden gördüğü sürekli baskı, yazılı şikâyetler ve tanık beyanları dikkate alınarak iş akdinin mobbing nedeniyle haklı feshedildiği kabul edilmiştir.
Mobbinge Uğradığınızda Haklarınız Nelerdir?
Mobbinge maruz kalan çalışan:
• İş akdini haklı nedenle feshedebilir ve kıdem tazminatına hak kazanır.
• Manevi tazminat davası açabilir.
• Psikolojik zararlarını belgeleyerek maddi tazminat isteyebilir.
Türk Borçlar Kanunu, İş Kanunu ve Yargıtay kararları mobbing mağdurlarını koruyan düzenlemeler içermektedir.
Özet ve Değerlendirme
Mobbing, çalışanların hayatını ciddi şekilde etkileyen bir iş yeri şiddeti türüdür. Ancak mağduriyetin yargı önünde kabul görmesi için mutlaka somut delillerle desteklenmesi gerekir. Belgeler, tanıklar ve sağlık raporları sürecin en güçlü dayanaklarıdır.
Ayrıca unutulmamalıdır ki mobbing, işçi açısından haklı fesih sebebidir. Bu durumda çalışan, iş sözleşmesini feshederek kıdem tazminatı alma hakkına sahip olur ve manevi tazminat talep edebilir.
Eğer mobbinge maruz kaldığınızı düşünüyorsanız, profesyonel bir Ankara iş hukuku avukatı ile görüşerek sürecinizi doğru yönetmeniz büyük önem taşır. Unutmayın; haklarınızı bilmek ve doğru adımları atmak, sizi bu süreçte daha güçlü kılar.
Siz de konu ile ilgili merak ettiklerinizi sormak ve hukuki danışmanlık almak için hukuk büromuzla 0539 916 1884 numaralı cep telefonu üzerinden iletişime geçebilirsiniz. İletişim bilgilerimiz aşağıda mevcuttur. İlgili bağlantılara tıklayarak web sitemizi ziyaret edebilir, ofisimizin konumunu görebilirsiniz.
Avukat Nafiye Ulusoy
Hukuk & Danışmanlık
🌐 nafiyeulusoy.av.tr
📱 0539
916 18 84
📍 Atatürk Mah.
Atatürk Cad. No: 2/12 Sincan/Ankara
Web sitemizde bulunan iş
hukuku ile ilgili diğer makalelerimizi okumak için aşağıdaki makale
başlıklarına tıklayabilirsiniz.
1- Sigortamı yapmıyorlar, nereye
şikayet edebilirim?
2- Kendi isteğiyle işten ayrılan
işçi kıdem tazminatı alabilir mi?
3- Kıdem tazminatı nasıl alınır?
4- Haksız fesih, işten çıkarılma
durumunda ne yapılmalı?
5- İşe iade davası nasıl açılır?
6- Evlilik nedeniyle işten ayrılan kıdem tazminatı
alabilir mi?
7- İhbar tazminatı nedir, nasıl hesaplanır?
8- İşyerinde kamera ile çalışan
takibi yasal mı?
